Πόντος σημαίνει θάλασσα. Άξενο Πόντο ονόμαζαν οι Έλληνες τη θάλασσα και μετά τις Συμπληγάδες Πέτρες, σα μια τεράστια λίμνη, βρέχοντας τις ακτές της Ελληνικής (Βαλκανικής) Χερσονήσου, της Σκυθίας, του δυτικού Καυκάσου και της βόρειας Μικράς Ασίας…
Με την ευκαιρία της Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων, κι ένα κείμενο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της AEGEAN, του ομίλου του Δημήτρη Μελισσανίδη, προέδρου της «Ευξείνου Λέσχης». Διαβάζουμε…
…Οι Έλληνες, μετά την Αργοναυτική Εκστρατεία, δαμάζουν την άγρια αυτή θάλασσα και από Άξενο, τον μετονομάζουν σε Εύξεινο, μια ονομασία που διατηρήθηκε από τις αρχές της πρώτης χιλιετίας π.Χ. μέχρι τις ημέρες μας.
Παρ’ ότι ο Εύξεινος Πόντος βρέχει τις ακτές πολλών χωρών, μόνο η παράλια περιοχή που εκτείνεται από τη Σινώπη μέχρι το Βατούμ, αποκαλείται Πόντος. Με το Β’ Ελληνικό Εποικισμό ιδρύονται οι ιωνικές αποικίες στα μικρασιατικά παράλια του Ευξείνου Πόντου, όταν Μιλήσιοι αποικίζουν τη Σινώπη, η οποία γίνεται μητρόπολη των υπολοίπων ελληνικών πόλεων του Πόντου.
Η παρουσία των Ελλήνων επεκτείνεται και στην ενδοχώρα και ο Πόντος καταλαμβάνει μια περιοχή από τα βόρεια παράλια της Μικράς Ασίας έως τη νότια γραμμή που καθορίζεται από τις περιοχές Τσορούμ, Αμ Ντάγκ, Τοκάτη, Νικόπολη, Ερτζιτζάν, Ερζερούμ. Στα χρόνια του Ξενοφώντα (400 π.Χ.) ο Πόντος καταλάμβανε την περιοχή από τον ποταμό Άλυ και τη Σινώπη μέχρι και την Κολχίδα.
Στα βυζαντινά χρόνια, ειδικότερα ύστερα από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο, τον Πόντο αποτελούσαν ο Διόσποντος, ο Πόντος του Δία, που μετονομάστηκε Ελλήσποντος, ο Πολεμωνιακός Πόντος, με κυριότερες πόλεις τις Νεοκαισάρεια, Κερασούντα, Τραπεζούντα και η Μικρή Αρμενία με τις πόλεις Σεβάστεια, Νικόπολη, Σεβαστούπολη.
Ο Πόντος συνεχίζει να υφίσταται κατά την οθωμανοκρατία, οι Έλληνες κυριαρχούν, προοδεύουν, παρά τον ζυγό. Τον 19ο, μάλιστα, και τον 20ο αιώνα παρατηρείται άνθηση των γραμμάτων και της παιδείας. Σχολεία, εκκλησίες και μοναστήρια ενισχύουν το εθνικό και θρησκευτικό αίσθημα των Ελλήνων Ποντίων. Σημαντικό ρόλο παίζουν τα μοναστήρια της Παναγίας Σουμελά και του Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα.
Η παρουσία των Ελλήνων στον Πόντο τερματίζεται το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών, αφού είχε προηγηθεί η στυγνή γενοκτονία 353.000 Ελλήνων του Πόντου από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλιστές.
Διαβαστε ακομα: