Ο ΝΟΜΠΕΛΙΣΤΑΣ ΕΛΥΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΟΙΗΤΗ ΣΟΛΩΜΟ

Published on

… Αυτά τα δημοτικά τραγούδια, βγαλμένα ολόισια από την ψυχή του λαού αποτελούνε και θ’ αποτελούvε για πολύ ακόμα το μεγάλο βάθρο  όπου θα στηρίζεται η έντεχνη νεοελληνική ποίηση. Σ’ αυτά άλλωστε στηρίχτηκε, κατά ένα μεγάλο μέρος, και ο πρώτος κορυφαίος ποιητής της εποχής της Επανάστασης του ’21, ο ψάλτης της Ελευθερίας και γενάρχης του νεοελληνικού πνευματικού πολιτισμού, ο Διονύσιος Σολωμός.
 
Είπα ποιητής της Επανάστασης και ψάλτης της Ελευθερίας, κι ο νους του αναγνώστη εύκολα μπορεί να πάει σε κανέναν από τους θερμόαιμους εκείνους ανθρώπους του λαού, τους πολεμιστές και βάρδους που παρουσιάζονταν συχνά στις κρίσιμες στιγμές της ιστορίας των εθνών και που χωρίς να δίνουνε μεγάλη σημασία σε προβλήματα αισθητικά ή φιλοσοφικά δεν κοιτάζουνε παρά με ποιο τρόπο καλύτερα θα μπορέσουνε να ενθουσιάσουνε τα πλήθη. Διόλου δεν πρόκειται- στην περίπτωση αυτή- για ένα τέτοιο πράγμα.

Κόμης, πλούσιος γόνος παλιάς αρχοντικής οικογένειας της Επτανήσου, ο Σολωμός παρουσιάζει τούτο το εξαιρετικό: ότι δημιουργεί μια ποίηση που από τα πρώτα της κιόλας βήματα δείχνει να φτάνει τις πιο σπάνιες και υψηλές ποιότητες της εξελιγμένης Ευρωπαϊκής, ενώ συνάμα παραμένει μέσα στο κέντρο της καρδιάς του λαού και της εποχής του εκφράζοντας τους πόθους και τα κατορθώματα της Επανάστασης και της Ελευθερίας με στίχους που έζησαν και εξακολουθούν να ζουν στα χείλια κάθε πραγματικού Έλληνα.

Σωστό είναι να έχουμε εδώ υπ’ όψη μας ότι η Ζάκυνθος, όπου γεννήθηκε, η Κέρκυρα όπου έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του κι όπου άλλωστε πέθανε, δε γνώρισαν ποτέ σαν την υπόλοιπη Ελλάδα την καταθλιπτική κυριαρχία ενός λαού κατώτερου τους πνευματικά. Τα νησιά του Ιονίου πελάγους διατελούσανε κάτω από την Αγγλική κυριαρχία κι είχανε συνάψει στενούς πνευματικούς και εμπορικούς δεσμούς με την γειτόνισσά τους την Ιταλία. Ο ίδιος ο Σολωμός ήξερε την Ιταλική γλώσσα πολύ καλύτερα από την Ελληνική και στην αρχή ξεκίνησε σαν ένας καλός βέβαια μα δίχως ξεχωριστή προσωπικότητα Ιταλόφωνος ποιητής, με τον Ντάντε και τον Πετράρκα στη βάση της αισθητικής, τον Καντ και τον Σίλλερ στη βάση της φιλοσοφικής του κατάρτισης.

Χρειάστηκε να λάμψει άξαφνα μέσα του η ιδέα της απελευθέρωσης του Ελληνικού γένους και ν’ ακουστούν τα ηρωικά κατορθώματα των πρώτων ανταρτών, για ν’ αποκαλυφθεί στην ψυχή του Σολωμού ο υψηλός ηθικός σκοπός της ποίησης, εκείνος που θα τον βάλει αποφασιστικά πια να εργαστεί στη μητρική του γλώσσα. Από την στιγμή αυτή άλλωστε αποκαλύπτεται και η μεγαλοφυΐα του. Τους ρυθμούς του δημοτικού τραγουδιού, τους κρυφούς θησαυρούς της λαϊκής γλώσσας, η διαίσθηση του κι η αδιάκοπη μελέτη του τούς οδηγούν σε μιαν εντέλεια και μια πλαστικότητα τέτοιες που να μην μπορούν πια να ξεπεραστούν από κανέναν άλλον ως τα σήμερα, ενώ συνάμα τους προικίζει με την ικανότητα να εκφράσουν ακόμα και τα πιο δύσκολα νοήματα και τις πιο λεπτές εικόνες.

Το κείμενο υπογράφει ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996). Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στη Ζάκυνθο Απρίλιο του 1798 και πέθανε στην Κέρκυρα το 1857, σα σήμερα 9 Φεβρουαρίου.

Διαβαστε ακομα:

Latest articles

ΤΟ ΔΟΛΟ ΤΟ ΛΕΝΕ ΚΑΙ… ”ΛΑΘΟΣ”

Η Ελλάδα, λέει, είναι χώρα ευρωπαϊκή. Εδώ και 45 χρόνια κράτος - μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Και η Κηφισιά έγινε ομάδα...

Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΑΝΙΔΗ ΜΕ ΑΕΚ

Ποιος τίγρης; Ο κόσμος πλέον το χώνεψε. Ο παλιός Μελισσανίδης δεν υπάρχει. Ανήκει οριστικά στο παρελθόν. Ο του ποδοσφαίρου...

ΤΟ ΘΕΛΕΙ ΤΟ ΚΕΡΑΤΟ Ο ΛΑΟΣ

Ο άνδρας απατά την γυναίκα του. Και η γυναίκα του τον απατά, όμως. Συμβαίνει. Όλα συμβαίνουν, κύριε. Όλα όσα μπορείς να φανταστείς...

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΞΕΦΤΥΛΙΣΜΕΝΟΙ

Απίθανο να βρεθούν αντίπαλες δυο ομάδες που διεκδικούν το πρωτάθλημα ή κύπελλο και να μη ξεφτυλιστεί το ποδόσφαιρο. Πιο...

More like this

ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ Σ’ ΟΛΟΥΣ ΤΟ… ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ

Αδικήθηκε η ομάδα στον τελικό του κυπέλλου. Έτσι το είδε. Είναι και έτσι; Ας δεχθούμε ότι πράγματι η ομάδα αδικήθηκε. Ο διαιτητής ήταν...

ΜΑΡΑΘΟΝΟΔΡΟΜΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 38 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΡΑΛΥΤΟΣ

Του Παράλυτου σήμερα, όπως κάθε χρόνο, την τρίτη Κυριακή μετά το Πάσχα. Ένα ακόμα θαύμα του Χριστού. Αληθινό και απίστευτο...

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ

Από πιτσιρικάς έχω το ερώτημα κι ακόμα δεν βρήκα την απάντηση, να ικανοποιεί την απορία μου. «Σήκω όρθιος και πάρε το...