του Ανειδίκευτου Συνεργάτη
Κασσιανή ή Κασ(σ)ία, ή Εικασία, ή Ικασία. Βυζαντινή ηγουμένη. Ποιήτρια, συνθέτρια και υμνογράφος στην οποία και αποδίδεται το ψαλλόμενο κάθε Μεγάλη Τρίτη, σα σήμερα, τροπάριο που αρχίζει με τις λέξεις: “Κύριε η εν πoλλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή…”. Λίγο έλειψε και δεν θα έπεφτε στην αμαρτία, στην κόλαση των αμαρτιών. Μία γυναίκα τόσο όμορφη και τόσο έξυπνη όσο η Κασσιανή είχε κι άλλες επιλογές. Παραήταν, όμως, σπιρτόζα για να γίνει σύζυγος αυτοκράτορα.
Γνωστός είναι ο μύθος και ο διάλογος της με τον αυτοκράτορα Θεόφιλο, που την απέρριψε στην τελετή για την επιλογή νύφης, ακριβώς επειδή ένιωσε ότι πλήγωσε τον εγωισμό του.
ΘΕΟΦΙΛΟΣ: Εκ γυναικός τα χείρω.
ΚΑΣΣΙΑΝΗ: Και εκ γυναικός τα κρείττω.
Η αποτυχία της να γίνει αυτοκράτειρα την οδήγησε στα δυτικά της Κωνσταντινούπολης, όπου ίδρυσε ένα κοινόβιο, στο οποίο έγινε η πρώτη ηγουμένη. Ο έρωτας της, όμως, για το Θεόφιλο δεν έσβησε ποτέ. Ούτε και ο αυτοκράτορας την είχε ξεχάσει.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο αυτοκράτορας Θεόφιλος πάντα ερωτευμένος μαζί της, επιθυμούσε να την δει μία τελευταία φορά πριν πεθάνει, κι έτσι πήγε στο μοναστήρι της. Η Κασσιανή μόνη στο κελί της έγραφε το τροπάριο της όταν αντιλήφθηκε την άφιξη της αυτοκρατορικής ακολουθίας.
Τον αγαπούσε ακόμη αλλά πλέον είχε αφιερώσει τη ζωή της στο Θεό, γι’ αυτό και κρύφτηκε, μη επιθυμώντας να αφήσει το παλιό της πάθος να ξεπεράσει το μοναστικό της ζήλο. Άφησε, όμως, τον μισοτελειωμένο ύμνο πάνω σε ένα τραπέζι.
Ο Θεόφιλος, επέμενε και, τελικά, ανακάλυψε το κελί της και μπήκε σ’ αυτό ολομόναχος. Την αναζήτησε, αλλά μάταια. Εκείνη τον παρακολουθούσε μέσα από μία ντουλάπα στην οποία είχε κρυφτεί.
Ο Θεόφιλος στενοχωρήθηκε, έκλαψε και μετάνιωσε που για μία στιγμή αυτοκρατορικής υπερηφάνειας έχασε μία τόσο λαμπερή γυναίκα με προσωπικότητα. Βρήκε επάνω στο τραπέζι τα χειρόγραφα της Κασσιανής και τα διάβασε. Μόλις ολοκλήρωσε την ανάγνωση κάθισε και πρόσθεσε ένα στίχο στον ύμνο. Πάντα σύμφωνα με την παράδοση ο στίχος αυτός ήταν «ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν, κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη…».
Φεύγοντας ο Θεόφιλος αντιλήφθηκε την Κασσιανή που κρυβόταν στη ντουλάπα, αλλά δεν της μίλησε, σεβόμενος την επιθυμία της. Η Κασσιανή βγήκε από την κρυψώνα της μετά την αναχώρηση του αυτοκράτορα, διάβασε την στιχουργική προσθήκη του και στη συνέχεια ολοκλήρωσε τον ύμνο. Που βέβαια δεν έχει καμία σχέση με τη ζωή της.
Διαβαστε ακομα: