Ο αγώνας δεν κράτησε ούτε ένα λεπτό. Οι σκηνές που έχουν διασωθεί και δείχνουν τον Καμινάγκα να σφαδάζει στο ταπί προσπαθώντας να αποφύγει τη λαβή που θα στραγγάλιζε και βουβάλι, είναι σπαρακτικές.
Μεγαλειώδης ήταν η συμπεριφορά του νικητή απέναντι στον ηττημένο, μετά τη λήξη του τελικού. Κανένας πανηγυρισμός. Ούτε καν ένα χαμόγελο. Ούτε υπομειδίαμα. Όπως ακριβώς επιβάλει η ιαπωνική παράδοση και στο τζούντο και στο σούμο. Ήξερε. Δέκα χρόνια είχε ζήσει εκεί. Και πριν ακόμα σηκωθεί ο Γκέεσιγκ, το πρώτο που έκανε ήταν να απαγορεύσει με μία κίνηση του χεριού του την είσοδο οποιουδήποτε από την ολλανδική αποστολή στο ταπί και να πανηγυρίσει την ώρα του μεγάλου πόνου, τη στιγμή που ο ηττημένος ήταν ακόμα πεσμένος. Ελάχιστη και απαιτούμενη ένδειξη σεβασμού απέναντι σε έναν μεγάλο αντίπαλο αλλά και έναν ολόκληρο λαό που εκείνη την ώρα υπέφερε.
Το νέο και οι εικόνες του τελικού προκάλεσαν σοκ στην Ιαπωνία.
Η επίκληση του κώδικα τιμής των σαμουράι και η λύση της αυτοκτονίας που προτάθηκε –ναι, προτάθηκε – στον Καμινάγκα μετά την ήττα του στον τελικό δεν ήταν καθόλου αστείο. Μα καθόλου αστείο. Και έχω την αίσθηση ότι εκείνη την εποχή αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, η ιαπωνική κοινή γνώμη δεν θα αισθανόταν κανέναν αποτροπιασμό. Ίσως και να εγκωμίαζε τον μεγάλο Ιάπωνα τζουντόκα.
Η δραματική λύση που επιφυλάσσει το μπουσίντο, ανεξαίρετα και σε κάθε περίπτωση ατίμωσης, για τον σαμουράι είναι –προσοχή στο σημείο αυτό- το “σεπούκου”, δηλαδή η τελετουργική αυτοκτονία.
Στη δυτική παραμυθολογία ξέρουμε μόνο το “χαρακίρι”, που κατά κυριολεξία σημαίνει “άνοιγμα κοιλιάς”. Την αυτοκτονία που γίνεται κατά τους ορθόδοξους κανόνες, οι Ιάπωνες την ονομάζουν “σεπούκου”, δηλαδή “τελετουργική αυτοκτονία”. Δεν περιγράφω άλλο, είναι πραγματικά μακάβριο.
Σε έναν πολιτισμό, που ακόμα και το σερβίρισμα του τσαγιού αποτελεί ιεροτελεστία με κανόνες που ρυθμίζουν τα πάντα στο χιλιοστόμετρο, δεν θα μπορούσε η έσχατη δοκιμασία να μην είναι και αυτή ένα τελετουργικό, με τύπους και κανόνες που πάνω από μία χιλιετία δοκιμάστηκαν και εφαρμόστηκαν στην πράξη από την αριστοκρατική και στρατιωτική ιεραρχία του Ιαπωνικού λαού.
Είναι πράγματι πολύ δύσκολη, αν όχι αδύνατη, η κατανόηση του πυρήνα της ιαπωνικής ψυχής. Ίσως γιατί σφυρηλατήθηκε, στο πέρασμα των αιώνων, με εκατομμύρια χτυπήματα, σαν ένα ατσαλένιο κατάνα, βγαλμένο από το καμίνι του Κανεμότο.
Διαβαστε ακομα: